Chargeback (Ters İbraz) Nedir?

Özellikle e-ticarette sıklıkla karşılaşılan kavramlardan biri olan chargeback, bir ödemenin kart sahibi tarafından iptal edilmesini ifade eder. Türkçe adıyla ters ibraz olan bu işlem, uluslararası ödeme kuruluşlarının şartları arasında yer alır ve kullanıcıları korumayı hedefler.

Kredi kartı sahibi, kartı ile yaptığı bir işlem sonucunda, mağaza ile sorun yaşarsa veya işlemin kendisi tarafından gerçekleştirilmediğini tespit ederse, bankayla iletişime geçerek chargeback başvurusunda bulunabilir. Banka tarafından harcama itirazına konu olan işlem incelenir ve kart sahibinin haklı olması halinde işlem tutarı, kart sahibine iade edilir.

Chargeback (Ters İbraz) Nasıl Yapılır?

Özellikle internet alışverişlerinde karşılaşılan ters ibraz işlemi; müşterinin üründen memnun kalmaması, sahtekarlık veya yanlış işlem gibi sebeplerle ortaya çıkabilir.

Chargeback ile kart sahibi, kartı ile yapılan işlemin iadesini almayı amaçlar. Chargeback süreci aşağıdaki şekilde işler:

• İlk olarak kart sahibi, kartı ile yapılan işlem için kartının ait olduğu banka ile iletişime geçer.
• Kart sahibinin bankası, müşterinin itiraz talebini iş yerinin bankasına iletir.
• İş yeri bankası, kart üzerinden yapılan işlem ile ilgili iş yerinden bilgi ve belge talep eder.
• Ödeme çeken iş yeri, gerekli belgeleri bankasına iletir.
• Gönderilen belgelerin yetersiz olması ve satışı ispatlamaması halinde, müşterinin itiraz ettiği tutar iş yerinin hesabından çekilir ve kart sahibine iade edilir.
• İş yerinin ilettiği bilgi ve belgelerin yeterli görülmesi halinde, kart sahibinin başlattığı itiraz süreci reddedilir.

Chargeback (Ters İbraz) Kuralları Nelerdir?

Chargeback yani ters ibraz kuralları, uluslararası ödeme kuruluşları tarafından belirlenir ve uygulanır. Kart hamillerinin chargeback talebinde bulunabilmesi için kredi kartı kuruluşları tarafından belirlenmiş bazı sebepler bulunur.
Buna göre ters ibraz kuralları ve kart sahiplerinin chargeback talebinde bulunabileceği durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kart sahibinin yaptığı işlemi hatırlamaması
• Provizyon hatası itirazları
• Belge talepleri
• Mükerrer işlem
• İptal/iade işlemleri
• Süreç hatası itirazları
• Ürün/hizmet temini itirazları
• İşlem tutarında farklılık
• Kart sahibinin onayı dışında gerçekleşen işlemler
• Satın alınan ürünün kusurlu, hasarlı veya tarif edildiği şekilde olmaması sebebiyle yapılan itirazlar

Chargeback (Ters İbraz) Riski Olan Durumlar Nelerdir?

Chargeback (ters ibraz) riski olan durumlar aşağıdaki gibidir:

• Denenen işlemin başarısız olmasına rağmen aynı kart veya farklı kart kullanılarak işlem yapılmaya çalışılması
• Anlamsız ve ücretsiz mail adreslerinin kullanılması
• Aynı kart ile kısa süre içinde hem düşük tutarlı hem de çok sayıda ödeme denemesinin yapılması
• Aynı IP adresi üzerinden bir gün içinde üçten fazla işlem yapılmaya çalışılması
• Aynı kart kullanılıp değişik son ödeme tarihleri girilerek ödeme yapılmaya çalışılması
• Öncesinde ödeme yapılan platform tarafından yasaklanan bir kart ile ödeme yapılmaya çalışılması
• Aynı kartın 30 gün içinde farklı bir IP adresi üzerinden de kullanılması
• Tek kart ile farklı IP adresleri üzerinden ödeme yapılmaya çalışılması
• Aynı IP adresi üzerinden kısa süre içinde farklı kartlarla işlem yapılmaya çalışılması
• Ödeme işleminde kullanılan kart için bankadan çalıntı veya kayıp kart uyarısı gelmesi

Chargeback (Ters İbraz) Talebinde Süre Sınırı Nedir?

Chargeback (ters ibraz) kurallarının uygulanabilmesi için belirlenen bir süre sınırı bulunur. Kart hamilleri belirlenen süre içinde kalarak; ürün veya hizmet ile ilgili itirazlarını beklenen teslim tarihinden, iptal veya iade belgesi söz konusu olduğunda ise iptal/iade belge tarihinden itibaren 120 gün içinde başvuru yapmalıdır.

Chargeback (Ters İbraz) Talebi İçin Hangi Belgeler Gereklidir?

Chargeback (ters ibraz) talebi için istenen belgeler, itiraz sebebine bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle ters ibraz taleplerinde, kargo firmasının müşteriye imzalattığı teslimat belgesi talep edilmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken detay, teslimat belgesine atılan imzanın işlem sahibine ait olması gerektiğidir. Başka bir kişi tarafından imzalanmış olan belge, banka tarafından geçersiz sayılacaktır.

Chargeback talebinde bankanın iş yerinden talep ettiği belgeler arasında; fatura, kart sahibi ile yapılan sözleşme, kargo teslim belgesi ve sipariş detaylarını gösteren belgeler yer alır.

Chargeback (Ters İbraz) İtiraz Süresi Nedir?

Chargeback (ters ibraz) itiraz süresi, işlemin karta yansıma tarihinden itibaren en fazla 540 gündür. İtirazda bulunmak için belirlenen süre, itiraz sebebine göre değişiklik gösterebilir, ancak 540 günü aşamaz.

540 gün içinde kalmak koşulu ile itirazların, teslim ya da işlem tarihinden itibaren 120 gün içinde yapılması gerekir.

Chargeback (Ters İbraz) Durumuyla Karşılaşmamak İçin Neler Yapılabilir?

Özellikle çevrim içi alışverişlerde sıklıkla görülen chargeback durumuyla karşılaşmamak için işletmelerin alabileceği bazı önlemler bulunur. İşletmelerin ters ibrazı tamamen engellemesi mümkün değildir ancak alınan önlemler ile durumu minimuma indirmek mümkündür.

Chargeback (ters ibraz) durumuyla karşılaşmamak için alınabilecek önlemlerden en önemlisi 3D Secure olan sanal POS tercih etmektir. 3D Secure ile ödeme onayının alınması hem alıcılar hem de satıcılar için oldukça faydalı bir durumdur.

Chargeback’lerin azaltılmasını sağlayan bir diğer önlem de işletmelerin müşterileri ile kurduğu iletişimdir. Müşteri iletişiminin net ve şeffaf olması, müşterilerin işletmenin sunduğu hizmetler hakkında detaylı bilgiye sahip olması önemli bir detaydır.

Bunlara ek olarak PIN kullanımı, CVV kodu veya adres doğrulama gibi kart hamilinden alınan doğrulamalar da ters ibrazı engelleyen önlemler arasında yer alır. Özellikle online alışverişlerde kart sahibinin satın alma detaylarını görmesi ve işlem sırasında onaylama veya iptal etme gibi seçeneklere sahip olması da son derece önemlidir.

Ozan Sanal POS Çözümü

Chargeback (ters ibraz), özellikle e-ticaret işletmeleri için önemli bir risk unsurudur. Ancak işletmeler, doğru stratejiler ve güvenilir ödeme çözümleri ile chargeback risklerini azaltabilir.

Ozan Sanal POS işletmeler ve müşterilerinin güvenli ve sorunsuz bir şekilde ödeme işlemlerini gerçekleştirmesini sağlayan bir çözümdür. Özellikle ters ibrazın yüksek olduğu turizm ve benzeri sektörler için hazır fraud filtrelerini içinde bulunduran Ozan Sanal POS, iş yerlerini şüpheli işlemlere karşı korurken chargeback’leri minimize eder.

Siz de Ozan Sanal POS’un yapay zeka destekli sahtecilik önleme sistemi ile chargeback risklerini azaltmak için hemen Ozan’a ücretsiz başvuru yapın, güvenli ödeme alma yöntemlerini keşfedin!