Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Nedir?

‘Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik’ görece yeni olan bu alandaki yasal düzenlemeleri içerir. Dijital bankacılık ve servis modeli bankacılığı için belirlenen kurallar güncel yönetmelikte belirtilmiştir. İnternet bankacılığı kullanımın yaygınlaşmasıyla beraber bazı kural ve düzenlemeler zorunlu hale gelmiştir.

Türkiye’de Servis Bankacılığının Esasları ve Kapsamı

‘Banking as a service’ olarak bilinen servis bankacılığı, ülkemizde gelişimi devam eden bir modeldir. Bankacılık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmayı amaçlar. Sektörün kapsayıcılığına katkıda bulunur. Dünya çapında hızla yaygınlaşan bu modelin ülkemizde belli faaliyet koşulları ile yürütülmesi söz konusudur.

Faaliyet kurallarına uyma zorunluluğu bu koşullar arasında yer alır. Yurt içinde bulunan ve yerleşik olan arayüz sağlayıcıları ile işlem yapma adımı da bir diğer önemli unsurdur. Ayrıca servis bankacılığı yani BaaS hizmetinde kullanıcı ile sözleşme bağı kurma mecburiyeti de vardır.

Arayüz Sağlayıcı Kimdir?

Arayüz sağlayıcı, servis bankacılığında kullanılan ve kullanıcı ile banka hizmeti arasında dijital bir arayüz üzerinden iletişim kurmayı sağlayan bir hizmettir. Genellikle sermaye şirketi olarak kurulan işletmeler arayüz sağlayıcı olarak çalışır. Kullanıcının açık bankacılık servisleri üzerinden işlem sürdürmesine olanak tanıyan bir aracıdır.

Servis Bankası Kimdir?

Servis bankası, başvurulan modelde servis bankacılığı hizmetini sunan bankaları tanımlar. Yani yasal süreçlere bağlı kalarak ve belirli bir isim altında servis bankacılığı hizmet sunumunu üstlenen kurumdur. Hedef kitleye erişimi başlatır ve gerekli iletişimi sağlar.

Bankalar Arayüz Sağlayıcı Olabilir mi?

Arayüz sağlayıcısı, bankadan kullanıcıya ulaşan dijital kanalları düzenler ve hizmet olarak sunar. Bu kapsamda arayüz sağlayıcısının belirli bir faaliyet alanı sınırı bulunmaz. Ancak bankalar bu konuda istisnadır ve bir banka arayüz sağlayıcısı olamaz. Bununla birlikte bankalar dışında kalan ödeme hizmet sağlayıcılarının arayüz hizmeti sunmasına engel bir durum yoktur.

Servis Bankası ile Bir Arayüz Sağlayıcı Nasıl Çalışır?

Servis modeli bankacılığı (Banking-as-a-Service, BaaS) çerçevesinde bir servis bankası ve bir arayüz sağlayıcısı arasındaki iş birliği aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

İlk adım, taraflar arasında bir iş birliği anlaşması yapılmasıdır. Bu anlaşma, iş birliği koşullarını, hizmet kapsamını ve güvenlik standartlarını düzenler. Ardından arayüz sağlayıcısı, kullanıcıların finansal hesaplarına erişim izni alır ve servis bankasından API’lar aracılığıyla erişim sağlar.
Kullanıcıların kimliklerini doğrular, finansal işlemleri gerçekleştirir ve verileri işler. Raporlama, analiz ve müşteri desteği sağlanır. Güvenlik ve uyumluluk önlemleri büyük önem taşırken, iş birliği sürekli olarak geliştirilir ve yeni özellikler ve hizmetler eklenir. Bu iş birliği, finansal hizmetlerin daha iyi sunulması ve finansal inovasyonun teşvik edilmesi amacıyla gerçekleşir.

Bankaların Servis Modeli Bankacılığı Yoluyla Arayüz Sağlayıcılara Verebilecekleri Hizmetler Neler?

Servis modeli bankacılığından yararlanan bankalar, öncelikle kullanıcı ile sözleşme bağı kurar. Bu sayede arayüz sağlayıcıların da kullanıcılara hizmet vermesi sağlanmış olur. Ayrıca servis bankacılığı modelinde, kullanıcılara ait saklanması gereken veriler için arayüz sağlayıcısıyla ortak sorumluluk paylaşımı mevcuttur. Banka, kullanıcılarla irtibat sağlayarak arayüz sağlayıcısının ulaşacağı kitleyi oluşturmuş olur.

Bankaların arayüz sağlayıcılarına verebileceği diğer hizmetler şunlardır:

• Veri erişimi
• Kimlik doğrulama
• Kredi ve kredi değerlendirmeleri
• Ödeme işlemleri
• Risk yönetimi
• Raporlama ve analiz
• Müşteri desteği
• Ödeme seçenekleri
• Mobil uygulama
• Web hizmetleri

Dijital Bankanın Tanımı Nedir?

Mobil uygulama ve internet tarayıcısı aracılığıyla işlem yapmayı mümkün kılan alternatif bankacılık hizmeti dijital bankacılığı tanımlar. Bir dijital banka, sanal ortam üzerinden çalışma sunduğu için 7/24 açık şekilde hizmet verebilir. Aynı zamanda şube ihtiyacını da ortadan kaldıran bir sisteme sahiptir.

Dijital bankalar kullanıcılarına işlemlerini uzaktan yapabilecekleri pratik bir ortam oluşturmayı hedefler. Şube ve saat sınırlaması olmaksızın hizmet almayı sağladığı için dijital bankacılık kullanımı yaygındır.

Elektronik para alanında çalışan bankalar dijital yöntemler aracılığıyla kullanıcı yatırımının da sanal ortamda kullanılabilmesini sağlar. POS cihazı gibi geleneksel ürün kullanımlarının da alternatiflerinin gelişmesine yardımcı olmuştur. Özellikle internet üzerinden sanal POS kullanımı yaygın hale gelmiştir.

Dijital Bankacılık, Servis Modeli Bankacılığı ve Açık Bankacılık Arasındaki Farklar Nelerdir?

Açık bankacılık, finansal verilerin ve hizmetlerin daha geniş bir ekosistem içinde paylaşılmasını teşvik eden bir düzenleme ve veri paylaşım yaklaşımını ifade eder.

Dijital bankacılık, geleneksel bankacılık modelinden ayrılarak dijital platformlar üzerinden hizmet sunan bankaları tanımlar.

Servis modeli bankacılığı ise finansal hizmet sağlayıcılarına, üçüncü taraflara finansal hizmetlerin sunumunu kolaylaştıran bir hizmet modelini ifade eder.

Bu üç yaklaşım, finans sektöründe daha fazla inovasyon, erişim ve seçenek sunar, ancak farklı iş modellerine dayalı olarak farklı faydalar sağlar.

Ozan ile markanız için birçok ödeme altyapısı hizmeti alabilir ve müşteri deneyimini iyileştirmek için önemli bir adım atabilirsiniz. Hemen Ozan’a ücretsiz başvuru yapın, tüm dijital işlemlerinizi tamamlamanızı ve güvenle ödeme almanızı sağlayacak çözümlerle buluşun.